Πέμπτη 6 Δεκεμβρίου 2012

Τι σημαίνει η λέξη “Κολόνια”


γράφει ο Γιώργος Δαμιανός


Είναι πολλά τα παραδείγματα, όπου ονόματα πόλεων ευρωπαϊκών χωρών εντάχθηκαν στο ελληνικό λεξιλόγιο. Τέτοια είναι το Σπα, το Σάντουιτς, το λουκάνικο, η μπερλίνα, το ντέρμπι και πολλά άλλα. Οι περισσότεροι από εσάς ίσως δεν αναγνωρίζουν ή δεν έτυχε ποτέ να συνδυάσουν τη γερμανική πόλη Κολωνία με τη λέξη κολόνια, την ιστορία της οποίας θα σχολιάσουμε σήμερα

Η γνωστή μας κολόνια οφείλει το όνομα της στη Γερμανική πόλη Κολωνία. Το eaux de cologne ή acqua di cologna, το οποίο μεταφράστηκε στα ελληνικά ως “ύδωρ της Κολωνίας”, ήταν ένα άρωμα στη βάση του Περγαμόντου και πολλών άλλων αιθερίων ελαίων που παρουσιάστηκε, στις αρχές του 1700, στην Κολωνία της Γερμανίας από έναν Ιταλό αρωματοποιό. Είχε βέβαια δροσιστικές ιδιότητες και εθεωρείτο το καλύτερο από τα κοσμητικά ύδατα.

Το ύδωρ της Κολωνίας, η γνωστή μας κολόνια δηλαδή, καθιερώθηκε παγκοσμίως, ίσως γιατί άρεσε πολύ στον Ναπολέοντα.

Καλό είναι επίσης να θυμόμαστε ότι η κολόνια είναι ένα eaux de toiliette, δηλαδή κοσμητικό ύδωρ,και δεν πρέπει να συγχέεται με τα αρώματα. Η κολόνια περιέχει μόνο από 1-6% άρωμα και χρησιμεύει για τη δροσιά και την περιποίηση του σώματος. Αντίθετα το άρωμα, το προφούμ, πάρφουμ περιέχει 15-40% συμπυκνωμένα έλαια αρωμάτων

Ας σημειώσουμε ότι το παρφούμ παράγεται από το λατινικό προ+φούμο και σημαίνει δια του ατμού.

Πηγή
Διαβάστε περισσότερα »

Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2012

Ο αστικός μύθος για τον “καταψυγμένο” Walt Disney

γράφει ο Σωτήρης Αθηναίος

O μύθος


Ένας από τους πιο γνωστούς αστικούς μύθους είναι ότι δήθεν ο Walt Disney δεν “έχει πεθάνει”, αλλά τον έχουν “καταψύξει σε μια κλινική” (κρυογονική) και ότι τάχα θα το ξεπαγώσουν, όταν θα βρεθεί “το φάρμακο της ασθένειας του”. Υποτίθεται ότι έχει αφήσει πολλά χρήματα για τη συντήρηση του στην κατάψυξη. Μάλιστα σε αυτή την “κλινική” (ποτέ δεν αναφέρεται επωνυμία ή διεύθυνση) βρίσκονται και άλλοι πολλοί εκατομμυριούχοι. Κατά μία άλλη εκδοχή (Bell, 1996, σ.123)  αναφέρεται ότι το παγωμένο σώμα του βρίσκεται θαμμένο στη γη, στην Disneyland, κάτω από το κάστρο της Σταχτοπούτας.

Είναι αυτονόητο ότι τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει. Ο Walt Disney έπασχε από καρκίνο του πνεύμονα και πέθανε στις 14 Δεκεμβρίου 1966, σε ηλικία 65 ετών, στο νοσοκομείο St. Joseph, απέναντι από τα studio’s του. Σύμφωνα με τον Jackson (1993) στην πραγματικότητα το σώμα του Walt Disney, μάλλον, αποτεφρώθηκε. Η κηδεία του τελέσθηκε σε πολύ κλειστό οικογενειακό κύκλο. Ο Bell (1996) ισχυρίζεται ότι ακόμη και μετά το θάνατο του Walt, η συνταγή Disney εξακολούθησε να διαιωνίζεται, επειδή: «Ο μύθος ενός παγωμένου Disney αποτελεί αντιπροσωπευτικό παράδειγμα των αντρικών «συνεχιζόμενων επιτευγμάτων». (σελ. 109).

Ο  Walt Disney πέθανε απρόσμενα, στην ακμή της δόξας του και όπως κάθε θνητός σίγουρα θα αναζητούσε την αθανασία με κάθε τρόπο. Σαφέστατα το σώμα του δε θα “ξαναζήσει” αλλά μνημονεύεται ακόμα λόγω των έργων του αλλά και λόγων των μύθων που δημιουργήθηκαν γύρω από το θάνατο του  (ακόμα και αν έγιναν εν άγνοια του)

Διαβάστε επίσης


1. Dark Victory, Dan E. Moldea, εκδ. Viking Penguin, New York, 1986.
2. Walt Disney, Hollywood’s Black Prince, Marc Eliot, εκδ. Andre Deutsch Ltd. 1995.
3.Αποκωδικοποιώντας τον Ντίσνεϋ, Eleanor Byrne & Martin McQuillan, εκδ. Μπουκουμάνης, 2001.

Πηγή
Διαβάστε περισσότερα »

Από που προέρχεται η φράση "Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα";

Η παροιμιώδης αυτή έκφραση, προέρχεται από τον μύθο του Αισώπου, «Ανήρ κομπαστής», και χρησιμοποιείται για όσους καυχιούνται για κάτι και το υποστηρίζουν, αλλά αδυνατούν να αποδείξουν τα λεγόμενά τους.

Σύμφωνα με τον μύθο, ένας αθλητής που βρισκόταν στην Αθήνα καυχιόνταν συνέχεια ότι σε αγώνες στην Ρόδο είχε πραγματοποιήσει ένα τεράστιο άλμα. Καθώς δεν τον πίστευε κανείς, αυτός έλεγε στους Αθηναίους να πάνε στη Ρόδο και να ρωτήσουν τους θεατές των αγώνων. Τότε ένας Αθηναίος πήγε στο σκάμμα και με το χέρι έγραψε πάνω στην άμμο τη λέξη «Ρόδος». Μετά γύρισε προς τον καυχησιάρη αθλητή και του είπε: «Αυτού γαρ και Ρόδος και πήδημα», το οποίο έχει μείνει ως «ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα». Το προφανές νόημα είναι ότι ο καθένας έχει οποτεδήποτε την δυνατότητα να αποδείξει τις δυνατότητές του και δεν χρειάζεται η επίκληση μυθικών προγόνων, κατορθωμάτων κτλ.

[Το ρητό πέρασε και στην λατινική γραμματεία, όπου μεταφράστηκε ως «hic Rhodus, hic saltus» και χρησιμοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, κι απ' τον Κικέρωνα. Αργότερα το χρησιμοποίησαν ο Χέγκελ και ο Καρλ Μαρξ σε συμφραζόμενα για τον «Λόγο» και την «Επανάσταση» αντιστοίχως. Πλην όμως, και οι δυο, που δεν φαίνεται να είχαν καταλάβει την αρχική ιστορία, το μετέφρασαν στα γερμανικά ως «Hier ist die Rose, hier tanze», δηλαδή «ιδού το ρόδο (τριαντάφυλλο), χόρεψε». Το λάθος τους, εκτός της ιστορικής άγνοιας του μύθου, εντοπίζεται στο ότι, προφανώς μπέρδεψαν το Rhodus(=Ρόδος) με το rhodion(=τριαντάφυλλο) και επιπλέον αντί να μεταφράσουν την λατινική λέξη «saltus» (ουσιαστικό) που σημαίνει «πήδημα», λανθασμένα μετέφρασαν την λέξη «salta» (προστακτική) που σημαίνει «πήδα», «χόρεψε».]

Διαβάστε περισσότερα:
www.pare-dose.net/?cat=396&paged=2#ixzz0yfn4ltG6
Διαβάστε περισσότερα »

Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2012

Γιατί λέμε "περί όνου σκιάς";

Λέμε ότι κάποιοι μαλώνουν «περί όνου σκιάς» (για την σκιά του γαϊδάρου), όταν φιλονικούν για κάτι ασήμαντο.

Η έκφραση προέρχεται από ένα περιστατικό με τον Αθηναίο ρήτορα Δημοσθένη. Αγορεύοντας κάποτε στους συνδημότες του για θέματα της πόλης, διαπίστωσε πως αυτοί δεν έδειχναν κανένα ενδιαφέρον να τον ακούσουν. Αυτός τότε, για να τους κεντρίσει την προσοχή, άρχισε να τους αφηγείται μια ιστορία μεταξύ ενός αγωγιάτη κι ενός ταξιδιώτη.

Ο ταξιδιώτης είχε νοικιάσει τον γάιδαρο του αγωγιάτη και ταξίδευαν παρέα για τα Μέγαρα. Στον δρόμο, σταμάτησαν κάπου να ξεκουραστούν. Έκανε όμως ζέστη και δέντρο εκεί γύρω για να προφυλαχτούν απ’ τον ήλιο και να δροσιστούν λίγο, δεν υπήρχε. Ο ταξιδιώτης, αφού ξεπέζεψε απ’ τοΛέμε ότι κάποιοι μαλώνουν «περί όνου σκιάς» (για την σκιά του γαϊδάρου), όταν φιλονικούν για κάτι ασήμαντο.

Η έκφραση προέρχεται από ένα περιστατικό με τον Αθηναίο ρήτορα Δημοσθένη. Αγορεύοντας κάποτε στους συνδημότες του για θέματα της πόλης, διαπίστωσε πως αυτοί δεν έδειχναν κανένα ενδιαφέρον να τον ακούσουν. Αυτός τότε, για να τους κεντρίσει την προσοχή, άρχισε να τους αφηγείται μια ιστορία μεταξύ ενός αγωγιάτη κι ενός ταξιδιώτη.

Ο ταξιδιώτης είχε νοικιάσει τον γάιδαρο του αγωγιάτη και ταξίδευαν παρέα για τα Μέγαρα. Στον δρόμο, σταμάτησαν κάπου να ξεκουραστούν. Έκανε όμως ζέστη και δέντρο εκεί γύρω για να προφυλαχτούν απ’ τον ήλιο και να δροσιστούν λίγο, δεν υπήρχε. Ο ταξιδιώτης, αφού ξεπέζεψε απ’ τον γάιδαρο, έσπευσε να ξαπλώσει στην σκιά του. Ο αγωγιάτης όμως δεν τον άφησε, διεκδικώντας την σκιά του γαϊδάρου για τον εαυτό του, καθώς όπως του είπε, ενοικίασε μόνο τον γάιδαρο κι όχι και την σκιά του. Για τον λόγο αυτόν κατέληξαν στο δικαστήριο.

Στο σημείο αυτό, ο Δημοσθένης σταμάτησε την αφήγησή του και οι ακροατές του, που μέχρι πριν λίγο αδιαφορούσαν για ότι έλεγε, τον ρώτησαν με αγωνία να τους πει τι κατάληξη είχε η υπόθεση. Ο Δημοσθένης τότε τους χλεύασε που αντί να ασχολούνται με σοβαρά θέματα, κάθονται και ασχολούνται με την σκιά ενός γαϊδάρου.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.pare-dose.net/?cat=396#ixzz0yflxkq6O
Διαβάστε περισσότερα »

Που βρίσκονται τα Κράβαρα; (Κατέβηκε απ’ τα Κράβαρα)

Τα Κράβαρα -κι όχι «Γκράβαρα», όπως λανθασμένα έχει επικρατήσει να προφέρεται- είναι μια ορεινή περιοχή της επαρχίας Ναυπακτίας, στον Νομό Αιτωλοακαρνανίας που περιλαμβάνει περίπου 45 χωριά. Επί Ιωάννη Καποδίστρια αποτελούσε ιδιαίτερη διοικητική περιφέρεια αποτελούμενη από 10 χωριά, η οποία έπαψε να υφίσταται επί βασιλείας του Όθωνα.

Η φράση «κατέβηκε απ’ τα Κράβαρα» έχει αρνητική σημασία και δηλώνει τον άνθρωπο χαμηλής κοινωνικής στάθμης, καθώς και τον άσχετο, αμόρφωτο, φτωχό, απολίτιστο κ.λπ. Το κακό όνομα οι Κραβαρίτες το απέκτησαν, σύμφωνα με την λαογραφία, κυρίως εξαιτίας της «τέχνης» της επαιτείας που εξασκούσαν, επισκεπτόμενοι διάφορα μέρη της Ελλάδος, ωθούμενοι από την φτώχεια που μάστιζε τον άγονο τόπο τους. Γνωστοί έγιναν οι Κραβαρίτες και σε άλλους τομείς, όπως ο κομπογιαννιτισμός και η μαγεία. Υπήρχαν βέβαια και οι Κραβαρίτες που προσπαθούσαν έντιμα και εργαζόμενοι ποικιλοτρόπως, να βγάλουν τα προς το ζην, αλλά επισκιάστηκαν απ’ την κακή φήμη των έτερων Κραβαριτών.

Όσον αφορά την προέλευση της ονομασίας, υπάρχουν μερικές εκδοχές:
1. Βάσει γραπτών στοιχείων τουρκικών πηγών, το όνομα «Κράβαρα» δόθηκε σε αυτή την περιοχή, από τους τιμαριούχους, που ανήκαν στην ελίτ (εκλεκτή) χριστιανική οικογένεια Kravar και στους απογόνους της, όπως αποδεικνύεται από επίσημα Φορολογικά Κατάστιχα (Defteri) των Τρικάλων του 1454-55 και του 1466-67, σύμφωνα και με τις συνήθειες εκείνων των εποχών. Εξάλλου, σε χάρτη Άγγλου αυτοκρατορικού γεωγράφου (1827), η εν λόγω περιοχή ονομάζεται «Kravari», από το όνομα εξέχοντα φεουδαλικού ηγέτη της βυζαντινής περιόδου (324-1453), οι οικογένειες του οποίου ήταν ιδιοκτήτες μεγάλου τιμαρίου στην περιοχή, μετά την προσάρτησή της από τους Οθωμανούς.
2. Η λαϊκή παράδοση αναφέρει ότι οι κάτοικοι της ορεινής Ναυπακτίας κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας πολεμούσαν με ανδρεία και μένος εναντίον του εχθρού. Από την υπόδειξη και κραυγή των παλικαριών, «στη κάρα βαρείτε» (κάρα=κεφάλι, δηλαδή κατακέφαλα), ώστε το χτύπημα να είναι εξοντωτικό, προήλθε η προσωνυμία Κράβαρα και Κραβαρίτες, κόβοντας το «α».
3. Ο Γ. Βλαχογιάννης γράφει πως η λέξη «Κράβαρα» προέρχεται από το όνομα του ηπειρωτικού χωριού Καράμπαρα.
4. Ο καθηγητής Φουρίκης, που ασχολήθηκε με τη γλώσσα των αλβανοφώνων της Αττικής, υποστηρίζει πως η λέξη «Κράβαρα» προέρχεται από την λατινοαλβανική λέξη «Cravel», που σημαίνει φαράγγι, μέρος με πέτρες, βράχος.
5. Σύμφωνα με τον Γ. Κωτσόπουλο, η λέξη «κράβαρα» είναι σλαβική και σημαίνει γελαδότοπος, βοϊδολίβαδο. Και η λέξη κραβαρίτης σημαίνει βουκόλος, γελαδάρης.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.pare-dose.net/?cat=396#ixzz0yfkQfSSw
Διαβάστε περισσότερα »

Γιατί φτιάχτηκαν τα M & Ms;


 Τα M&Ms φτιάχτηκαν για να μπορούν οι στρατιώτες να τρώνε σοκολάτα χωρίς να κολλάνε τα χέρια τους;
Διαβάστε περισσότερα »

Καλώς ήρθατε...

Καλώς ήρθατε στο Γνωσολόγιον.

Δεν είναι απλά ένα ακόμα blog ανάμεσα στα χιλιάδες άλλα! Εδώ θα προσπαθήσω να συγκεντρώσω γνώσεις που είτε βρίσκω σκόρπιες στο Internet, είτε σε έντυπα μέσα, ηλεκτρονικά μέσα ή γνωρίζω ο ίδιος.

Σκοπός είναι να συγκεντρωθεί όσο περισσότερη γνώση γίνεται, ώστε να χρησιμεύσει και σαν ένα είδος "θησαυροφυλακίου" αυτής.
Διαβάστε περισσότερα »